اوماچو و قووتو بخور، شب یلدات بی بلا

 کرمانی‌ها در ادبیات ایران به قصه خوانی و افسانه‌هایی شهرت دارند که از دل مردمان کویر بر می‌خیزد، اوماچو(نوعی آش)، کلمپه، قوتو و کماچ در این شب سر سفره کرمانی‌ها است .

کرمانی‌ها مطابق آنچه که سال‌ها توسط اجدادشان انجام می‌شده در شب یلدا در خانه بزرگ هر خانواده دور هم جمع می‌شوند، سفره‌ای از پته بر روی قالی کرمانی پهن می‌کنند و دور اتاق را پشتی‌های پته دوز قرار می‌دهند در میانه سفره نیز ظرفی ازپسته، هنداونه، انار‌های سیاه دانه روستا‌های اطراف، کلمپه «شیرینی سنتی کرمان»، قهوه قوتو و تنقلات دیگر می‌گذارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این شب مردم آشی به نام «اوماچو» طبخ می‌کنندکه با ساده ترین مواد طبخ شده ومقوی است و از ابتدای شب تا بامداد دور هم جمع می‌شوند و شاهنامه خوانی می‌کنند و قصه‌های قدیمی مردم کرمان را نقل می‌کنند.

سید محمد علی گلاب زاده مدیر مرکز کرمانشناسی استان کرمان در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران گفت: نیاکان ما از دیر باز شاید از همان روز‌هایی که تمدن شکل گرفت و آدمی به گوشه‌ای از رمز و راز خلقت پی برد همواره بر دو نکته مهم تاکید داشتند؛ یکی به نور و روشنایی به عنوان اهورا مزدا و دیگری فرار نفرت از تاریکی به عنوان اهریمن تاکید داشتند.

او افزود:همانطور که می‌دانیم شب یلدا بلندترین شب سال است و پیشینیان بر این باور بودند که از دل این سیاهی نور و روشنایی زاده می‌شود.

فال نخود برات بگیرم!

گلاب زاده بیان کرد:مردم برای این شب جایگاه خاصی قائل هستند و برای رؤیت اولین شعاع روشنایی در پس این شام سیاه تا پاسی از نیمه شب بیدار می‌مانند.

او تصریح کرد: برای اینکه در این شب بیدار بمانند خود را سرگرم خوردن تنقلات، آجیل میوه و بعد‌ها خواندن شاهنامه و گرفتن فال حافظ می کنند.

مدیر مرکز کرمانشناسی استان کرمان گفت:بدیعی است آنچه که جان مایه این رسومات به شمار می‌رود همان اصلی است که اسلام بر آن تاکید کرده است یعنی با هم بودن و به صله رحم را به جای آوردن است.

 

گلاب زاده با بیان اینکه جشن‌های ایرانی مشابه شب یلدا در تاریخ می‌بینم گفت:نشانی از والای انسانیت است که هزاران سال پیش از اسلام به این عقیده پایبند هستند و می‌کوشند تا به هر بهانه‌ای دورهمی جمعی را فراهم کنند و بر زمینه انس و الفت بیفزایند و کدورت‌ها را از دل‌ها بزدایند.

او گفت:همچنین کلید زنی یکی دیگر از مراسمات شب یلدا است که برخی جوانترها با سر ورویی پوشیده با زدن قاشق وچنگال و یا کلید بهمدیگر درب منازل اهل محل رفته و میوه و اجیل هدیه می گرفتند.

  او با اشاره به اینکه میوه‌های همچون هندوانه و انار پایه ثابت سفره شب یلدای ایرانیان است، افزود:این انتخاب برخاسته از باور‌های نیاکان ماست که منتظر بودند مصرف میوه به ویژه هندوانه شب یلدا که زمینه‌ای را به وجود می‌آورد که همکاری نسیم را در تابستان لمس می‌کنیم؛ و از شر گرما در امان بمانیم؛ که مردم اعتقاد داشتند با سرد شدن بدن بعد از خوردن هندوانه و لرز گرفتن، بدن در مقابل گرمای تابستان مقاوم می‌شود.

مدیر مرکز کرمانشناسی کرمان گفت:عده‌ای تصور می‌کردند یلدا واژه‌ای سریانی است و حال اینکه این واژه پهلوی است که در لغتنامه پهلوی و اشکال مختلف از آن نام برده است.

شب یلدا مختص ایران نیست

گلاب زاده گفت:در کشور‌هایی همانند تاجیکستان و کشور‌های حاشیه خلیج فارس نیزشب یلدا برگزار می‌شود.

او گفت:در گذشته یکی از کار‌هایی که انجام می‌شد «چهاربیتو» خوانی بود همین طور فال نخود و حافظ خوانی هم انجام می‌شد و هنوز هم این رسوم انجام می‌شود.

او گفت:در کرمان، در شب یلدا گاهی مردم تا صبح بیدار می‌مانند و می‌پندارند که در این شب قارون به شکل هیزم شکنی که پشته‌ای هیزم بر پشت دارد به خانه نیکوکاران مستمند می‌رود و به آن‌ها هیزم می‌دهد و این هیزم‌ها تبدیل به شمش‌های طلا می‌شوند.

 مهدی کیوانی مقدم رییس صنف آجیل و خشکبار کرمان درباره وضعیت آجیل شب یلدا افزود: قیمت آجیل امسال نسبت به پارسال حدود ۲۵ درصد افزایش داشته، اما افزایش قیمت آن نسبت به شیرینی و میوه عادلانه‌تر است.

او اظهار کرد: با توجه به کم سو شدن همه گیری کرونا، خوشبختانه استقبال مردم برای خرید آجیل شب یلدا نسبت به پارسال بیشتر شده است.

رییس صنف آجیل و خشکبار کرمان، قیمت آجیل از ۱۵۰ هزار تومان تا ۳۲۰ هزار تومان و آجیل چهار مغز حدود ۵۰۰ هزار تومان و چهار مغز معمولی حدود ۳۲۰ هزار تومان است.

وضعیت میوه شب یلدا

طبق گفته رئیس اتحادیه میدان‌داران کرمان، افزایش قیمت میوه نسبت به تورم تقریبا ناچیز است.

محمدرضا حاج عباسی گفت: قیمت هر کیلو هندوانه در میدان تره بار ۶هزار تومان و درب مغازه ۸هزار تومان است و امسال هندوانه انباری (هندوانه دو یا سه ماه در انبار‌ها دپو می‌شده و کیفیت آن پایین بود) نیست بلکه بوته رس بوده که کیفیت خوبی دارد.

او درباره وضعیت میوه شب یلدا در کرمان افزود: هیچ کمبودی در بازار میوه و تره‌بار وجود ندارد، اما متاسفانه قدرت خرید مردم کاهش یافته است.

او با اشاره به اینکه تقریبا هر هفته قیمت میوه در کارگروه نرخ گذاری تعیین می‌شود، اظهار کرد: قیمت هندوانه نسبت به تورم مناسب بوده و تقریبا نسبت به سال گذشته ارزان‌تر است و با توجه به اینکه  قطب تولید مرکبات در جیرفت می‌باشد؛ کمبودی در این زمینه نیز نداریم.

حاج عباسی تصریح کرد: امسال در مناطق معتدل و گرمسیری هندوانه کشت شده و به وفور در بازار با قیمت مناسب وجود دارد. 

با مردم که صحبت می کنیم برایشان آجیل ومیوه گران قیمت مهم نیست برخی ها می گویند: ما فقط دو نوع تخمه را مخلوط می کنیم که ارزان تر هم می شود ، مهم دور هم بودن مان است.

برخی خانم های خانه دار در کرمان با خوش ذوقی میوه خریداری شده را که بعضا کم هست را با سلیقه برش زده و بین افراد خانواده تقسیم می کنند ودر کنار آن توپک های خرمایی و چنگمال کرمان و کماج سهن را بر سفره می گذارند که بعد از سردی هندوانه میل شود.

رسم شب یلدا تنها حسن بزرگی که دارد و باعث ماندگاری اش شده است همان احترام به بزرگترها و دورهم جمع شدن و شاد کردن یکدیگر است، برخی خانواده ها برای کودکان شان در این شب هدیه می خرند وبرایشان قصه می گویند و لهجه شیرینی کرمانی را که برخی بچه ها فراموش کرده اند برایشان در قالب قصه خوانی تکرار می کنند.

گزارش آذر عسکرپور

گزارش از آذر عسکرپور

باشگاه خبرنگاران جوان کرمان کرمان

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: شب یلدا قصه خوانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۶۵۷۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بخور نخور های تغذیه در تقویت چشم و بینایی + نکات مهم

تقویت چشم و بینایی با تغذیه را که می شنویم یاد هویج می افتیم. درست است که هویج موجب تقویت چشم می شود اما مواد غذایی دیگری هم هستند که اثراتی فوق العاده در تقویت چشم دارند.

به گزارش نمناک، تقویت چشم و بینایی با تغذیه شامل خوردنی ها و نخوردنی هایی می شود که با شناخت آنها می توانید در مراقبت از چشمانتان از راه خوراکی بهتر عمل کنید. چشم عضو مهمی است که به مراقبت های زیادی نیاز دارد و یکی از این راهها رعایت اصول تغذیه برای داشتن چشمانی سالم است.

مواد غذایی مفید برای تقویت چشم و تاثیر تغذیه بر بینایی

به طور کلی شما باید مقادیر زیادی سبزیجات سبز و پر برگ و هفته ای دو بار ماهی مصرف کنید تا چشمی سالم داشته باشید اما در کنار این نکته با برخی از مواد غذایی مفید برای چشم آشنا شوید.

هویج با داشتن ویتامین A تبدیل می شود. این ویتامین سلامت کلی چشم را بهبود می بخشد. مصرف غذاهای بتا - و لیکوپن را افزایش دهید و یا از مکمل های غنی ویتامین A استفاده کنید. اسفناج و کلم بروکلی نه تنها غنی از ویتامین های C،B،A و E و مواد معدنی و روی هستند بلکه غنی از لوتئین و زیزانتین نیز هستند. مصرف روزانه اسفناج، می تواند مانع بروز اختلال هایی مانند آب مروارید و تباهی لکه زرد شود. اسفناج، برای سلامت قرنیه چشم نیز مفید است و بروکلی با داشتن ویتامین B، لوتئین و زیزانتین نه تنها باعث تقویت بینایی می شود بلکه از چشم ها حفاظت می کند و از تاری دید پیشگیری می کند. تقویت چشم با گیاهان دارویی

از لحاظ طب سنتی مواد غذایی مفید و مضر برای چشم و بینایی شامل:

زردچوبه - هویج - آویشن - شلغم - رازیانه - بادام شیرین با نبات - مغزها بطور کلی مانند بادام، گردو، پسته، فندق - مربای هلیله - دارچین، زعفران و کندر

نسخه های طب سنتی برای تقویت چشم و بینایی

هر روز یک گرم آمله کوبیده در عسل حل کرده میل نمایند قوت چشمها زیاد می گردد.

مخلوط بادام و رازیانه:
بادام و دانه رازیانه را پودر کنید. این پودر و یک لیوان شیر را قبل از رفتن به تخت خواب مصرف کنید. از مصرف آب به مدت دو ساعت بعد از مصرف شیر پرهیز کنید. برای چهل روز از این برنامه پیروی کنید. نبایدهایی برای تقویت بینایی و چشم

در بخش تغذیه مناسب تقویت چشم و بینایی سری بایدها و مفیدها را گفتیم و حالا نوبت به نبایدهاست که شما باید در برنامه غذایی خود رعایت کنید.

از مصرف گوشت های خشک و فرآوری شده تا حد امکان پرهیز کنید. برای جلوگیری از ضع بینایی و دید مصرف غذاهای غلیظ مانند حلیم و کله پاچه را به حداقل برسانید. مواد غذایی نفاخ و تحریک کننده معده و روده عدس، پیاز، سیر، تره، شاهی، بادنجان، باقلا، لوبیا، کلم، شوید، زیتون خام خوراکهای ترش مانند سرکه، سیب ترش برای بینایی خوشایند نیستند. مصرف زیاد خوراکهای شور مانند کنسروها، خیارشور، چیپس و پفک دلیلی است بر ضعف بینایی شما در حالت سیری هرگز به غذاخوردن ادامه ندهید. سیر و با شکم پر خوابیدن از علل دیگر ایجاد ضعف چشم است.   نکاتی برای تقویت و حفظ سلامت بینایی خوب بهداشت خوب چشم ها را با شستن صحیح آن ها با آب سرد و یا گلاب در هر روز حفظ کنید.گلاب در کاهش فشار چشم و خارش به ویژه در تابستان موثر است. از لمس کردن چشم ها بدون شستن دست ها پرهیز کنید. وضعیت لنزهای طبی خود را بررسی کنید. از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب بسیار دوری کنید و زمانی که در معرض نور خورشید قرار می گیرید، عینک آفتابی محافظ و یا کلاه خود را بپوشید.

چیزهای دیگری هم هست که باید رعایت کنید و در ادامه ی این بخش از نمناک عنوان شده است.

توصیه های دیگر: به صفحه تلویزیون یا صفحه کامپیوتر خود خیره نشوید، چون به چشم فشار وارد میکند. هنگام کار با یک کامپیوتر، مانیتور را در فاصله ای مناسب، حدود 18 تا 24 اینچ دورتر قرار دهید. ارتفاع صفحه مانیتور باید درست در پایین سطح چشم باشد. هر 20 دقیقه یک بار وقفه های بصری مکرر داشته باشید و چشمان خود را آرام کنید. از مطالعه در نور کم خودداری کنید چون باعث فشار روی ماهیچه های چشم می شود. عینک هایی را که مناسب نیستند استفاده نکنید، این برای کودکان اهمیت ویژه ای دارد. معاینه عمومی منظمی داشته باشید. همیشه از لوازم آرایش چشم با کیفیت خوب استفاده بکنید و لوازم آرایش چشم قدیمی را دور بیندازید. خوابیدن ناکافی و نامناسب منجر به ناراحتی چشم و دید تار می شود. چشم های خود را به طور غیر ضروری مالش ندهید. از رژیم غذایی غنی ویتامین C استفاده کنید. از غذاهای غنی از روغن، چرب یا تند پرهیز کنید. سیگار نکشید. از استرس داشتن جلوگیری کنید. کانال عصر ایران در تلگرام